Poly mũi là lớp niêm mạc mũi và các xoang phát triển bất thường, thường gây cản trở đường thở và dễ dẫn đến những bệnh lý khác liên quan tới đường hô hấp. Phần lớn poly mũi đều lành tính, nhưng vẫn để lại những triệu chứng vô cùng khó chịu. Hãy cùng binhruamui.com tìm hiểu poly mũi là gì và 3 cách phòng ngừa poly mũi hiệu quả thông qua bài viết này nhé!
Poly mũi là gì?
Polyp mũi là một u cuống mềm không gây đau, và có tính chất lành tính, không phải là ung thư. Thường xuất hiện trên niêm mạc mũi và các xoang, Polyp mũi không được coi là một bệnh lý mà là kết quả của phản ứng viêm trước đó.
Nói cụ thể hơn, Polyp mũi hình thành do phản ứng viêm mạn tính, làm tăng tính thấm của các mạch máu trong niêm mạc mũi và xoang, dẫn đến sự tích tụ nước trong tế bào. Theo thời gian, các tế bào nước nặng hơn có xu hướng bị kéo xuống dưới, tạo nên polyp.
Polyp mũi có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng nào, nhưng thường phổ biến hơn ở trẻ em và những người trên 40 tuổi, đặc biệt là những người mắc bệnh viêm xoang mạn tính, hen phế quản, xơ nang phổi, sổ mũi theo mùa,…
Poly mũi ảnh hưởng thế nào tới sức khoẻ?
Nếu polyp mũi nhỏ, thường không có triệu chứng đặc biệt ngoại trừ trường hợp nằm ở các vị trí hẹp gây cản trở hô hấp. Polyp lớn hơn có thể làm hẹp đường hô hấp, dẫn đến khó thở, chảy nước mũi liên tục, và thay đổi khứu giác.
Ngoài ra, polyp mũi tăng nguy cơ nhiễm trùng và có thể gây ra viêm mũi dị ứng hoặc viêm xoang. Trong những trường hợp polyp quá lớn, chúng có thể chèn ép vào các khu vực khác, gây đau âm ỉ và thậm chí làm biến dạng khuôn mặt.
Một biến chứng khác của polyp mũi là thay đổi cấu trúc mặt, có thể dẫn đến song thị (hai mắt xa nhau bất thường). Mặc dù hiện tượng này không phổ biến, tuy nhiên, nó có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến mắt và thị lực nếu không được can thiệp kịp thời.
Khi xuất hiện các dấu hiệu như khó thở nghiêm trọng, mất khứu giác, vị giác nhanh chóng, vấn đề về thị giác, sưng nặng vùng mũi, đau đầu cùng sốt cao, người bệnh cần đến bác sĩ ngay để được kiểm tra và xác định phương pháp điều trị thích hợp.
Nguyên nhân gây ra bệnh poly mũi
Các phản ứng viêm nhiễm, phù nề có thể do nhiễm virus, vi khuẩn, dị ứng hoặc cơ thể phản ứng miễn dịch chống lại vi nấm, dẫn đến thoái hoá đa ổ của niêm mạc mũi xoang, và nếu kéo dài, có thể dẫn đến hình thành polyp mũi.
Cụ thể, polyp mũi thường xuất phát từ những nguyên nhân sau đây:
- Viêm xoang mạn tính hoặc tái phát: Viêm niêm mạc mũi xoang kéo dài và không được chữa trị tích cực có thể tạo điều kiện cho hình thành polyp mũi.
- Hen suyễn: Tình trạng viêm đường hô hấp phổ biến liên quan đến polyp mũi, với tỉ lệ mối quan giữa hen suyễn và polyp mũi dao động từ 7-20%.
- Viêm mũi xoang dị ứng: Là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây polyp mũi và tái phát polyp mũi.
- Xơ nang: Một rối loạn di truyền gây sự sản xuất và tiết chất dịch bất thường từ màng mũi và xoang.
- Hội chứng Churg – Strauss: Một căn bệnh hiếm gặp, gây viêm mạch máu và hình thành polyp mũi.
- Nhạy cảm với NSAIDs: Phản ứng giống dị ứng với các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), như ibuprofen hoặc aspirin, có thể dẫn đến polyp mũi.
- Di truyền: Các gen liên quan đến phản ứng của niêm mạc mũi với tác nhân gây viêm có thể được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, đóng vai trò trong sự hình thành polyp mũi.
Poly mũi thường được điều trị như thế nào?
Để quyết định phương pháp điều trị cho polyp mũi, các yếu tố như mức độ polyp và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân sẽ được xem xét.
1. Điều trị nội khoa:
- Corticosteroid xịt mũi: Trong trường hợp polyp mũi nhỏ, thuốc xịt mũi chứa corticosteroid như Fluticasone, Triamcinolone, Budesonide, Flunisolide, Mometasone có thể được sử dụng để giảm viêm, tăng lưu thông khí qua mũi, và giảm kích thước polyp.
- Thuốc chống dị ứng và nhiễm trùng: Sử dụng thuốc kháng histamin để chống lại dị ứng và, trong trường hợp nhiễm trùng, cần dùng thêm kháng sinh.
- Thuốc kháng nấm: Đối với trường hợp viêm xoang mạn bị nhiễm vi nấm, thuốc kháng nấm cùng với phẫu thuật có thể được áp dụng.
2. Điều trị ngoại khoa:
- Phẫu thuật cắt polyp mũi: Cho polyp nhỏ và đơn độc, có thể thực hiện phẫu thuật cắt bỏ bằng máy cắt hút (microdebrider).
- Phẫu thuật nội soi mũi xoang: Phẫu thuật này phức tạp hơn, không chỉ cắt bỏ polyp mà còn mở rộng các lỗ thông xoang bị viêm tắc.
Sau phẫu thuật, điều trị bằng thuốc xịt mũi, thuốc chống dị ứng, và rửa mũi bằng nước muối sinh lý có thể được áp dụng để ngăn chặn tái phát polyp. Đối với bệnh nhân mắc các bệnh toàn thân như u hạt bạch cầu ái toan hoặc xơ nang, cần điều trị bệnh nền.
3 cách phòng ngừa bệnh poly mũi
Để phòng ngừa bệnh polyp mũi, có thể thực hiện những biện pháp sau:
1. Giữ độ ẩm cho môi trường sống:
- Trong mùa đông và ở những vùng khí hậu khô, sử dụng máy tạo độ ẩm để giữ cho không khí trở nên ẩm, đặc biệt là trong những không gian sống khép kín.
- Giữ đường mũi ẩm sẽ giúp thông thoang xoang, ngăn ngừa tắc nghẽn, và hạn chế viêm nhiễm có thể dẫn đến hình thành polyp mũi.
2. Giữ vệ sinh mũi đúng cách:
- Rửa tay thường xuyên để ngăn chặn vi khuẩn từ tay vào mũi.
- Sử dụng nước muối sinh lý để rửa mũi, giúp làm ẩm và ngăn chặn sự khô mũi.
- Sử dụng thuốc xịt mũi theo hướng dẫn của bác sĩ, có thể giúp giảm viêm nhiễm và ngăn ngừa polyp mũi.
Khám phá: bình xịt rửa mũi cho trẻ sơ sinh
3. Tránh các chất kích ứng mũi:
- Tránh tiếp xúc với bụi, mảnh vụn, và hạn chế sử dụng thuốc lá.
- Nếu có khả năng, tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng như phấn hoa, nấm mốc, hoặc chất hóa học có thể kích ứng mũi.
- Mặc khẩu trang khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm để giảm tiếp xúc với các hạt bụi và chất kích ứng.
Những biện pháp trên có thể giúp giảm nguy cơ phát triển polyp mũi và duy trì sức khỏe mũi xoang.