Bạn có biết rằng nghiến răng khi ngủ là một chứng rối loạn vận động trong giấc ngủ có thể gây ra nhiều biến chứng cho sức khỏe của bạn không? Nghiến răng khi ngủ có thể làm hư hại răng miệng, gây đau khớp hàm, ảnh hưởng đến giấc ngủ và tâm trạng của bạn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh nghiến răng khi ngủ, cũng như cách phòng ngừa và điều trị bệnh này.
Khái niệm của bệnh nghiến răng trong khi ngủ là gì?
Nghiến răng trong giấc ngủ là một tình trạng rối loạn vận động, gây ra sự tương tác giữa hai hàm răng khiến chúng nghiến chặt gây áp lực lên răng và tạo ra âm thanh cọ xát ken két. Nghiến răng khi ngủ có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ em, nhưng thường biến mất khi trưởng thành. Nghiến răng khi ngủ không chỉ gây khó chịu cho người ngủ cạnh mà còn có thể dẫn đến các biến chứng về răng miệng, khớp hàm và sức khỏe tổng quát.
Nguyên nhân dẫn đến sự nghiến răng khi ngủ
Nguyên nhân gây ra tình trạng nghiến răng khi ngủ chưa được biết rõ, nhưng có thể liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
- Yếu tố tâm lý xã hội: Căng thẳng, lo lắng, tức giận, sợ hãi hay tính cách mạnh mẽ, dễ kích động có thể kích thích hoạt động của não bộ và gây ra nghiến răng khi ngủ.
- Yếu tố di truyền: Có thể có một mức độ liên quan đến di truyền trong việc phát triển tật nghiến răng. Nếu có thành viên trong gia đình bị nghiến răng khi ngủ thì bạn cũng có khả năng cao bị vậy.
- Yếu tố vật lý: Sai khớp cắn, tức là sự không khớp nhau giữa hai hàm răng trên và dưới, có thể gây ra áp lực không đều lên các khớp hàm và cơ hàm, dẫn đến nghiến răng khi ngủ. Ngoài ra, các bệnh lý về tai mũi họng, hô hấp hay tiêu hóa cũng có thể ảnh hưởng đến việc nghiến răng khi ngủ.
- Yếu tố liên quan đến giấc ngủ: Nghiến răng khi ngủ thường xảy ra ở giai đoạn giấc ngủ sâu hay giấc mơ. Những người bị nghiến răng khi ngủ thường dễ bị mắc các rối loạn giấc ngủ khác như ngáy hay hội chứng ngưng thở khi ngủ.
- Yếu tố liên quan đến chất kích thích và thuốc: Sử dụng các chất kích thích như cafein, nicotine, thuốc lá hay ma túy có thể làm tăng hoạt động của não bộ và gây ra nghiến răng khi ngủ. Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm hay thuốc chống co giật cũng có thể gây ra hiện tượng này.
Dấu hiệu của bệnh nghiến răng
Để nhận biết chứng nghiến răng khi ngủ, bạn có thể căn cứ vào một số dấu hiệu sau:
- Phát ra âm thanh ken két khi ngủ, làm phiền người ngủ cùng.
- Đau nhức đầu, đặc biệt là vùng trán hay thái dương.
- Đau tai, cảm giác như bị nghẹt tai hay ù tai.
- Đau mặt, hàm, cổ hay vai, cơ hàm bị mỏi hay cứng.
- Răng bị sứt mẻ, mòn nứt, lung lay hay rụng.
- Răng mất men, để lộ lớp răng bên trong.
- Răng đau và nhạy cảm hơn với đồ ăn nóng, lạnh, chua hay ngọt.
- Tổn thương trong miệng do nhai, như vết loét hay viêm nướu.
- Giấc ngủ bị gián đoạn, không sâu và không ngon.
Biến chứng nguy hiểm
Nếu để tình trạng nghiến răng khi ngủ kéo dài và không điều trị kịp thời, bạn có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm sau:
- Hội chứng rối loạn khớp thái dương hàm: Đây là khớp nối giữa xương hàm và xương sọ, cho phép bạn mở miệng và nhai. Nghiến răng khi ngủ có thể gây ra sự mài mòn của khớp này, dẫn đến đau khớp, kêu kẹt khi mở miệng, khó khăn khi nhai hay nói.
- Rối loạn giấc ngủ: Nghiến răng khi ngủ có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ của bạn và người ngủ cùng. Bạn có thể bị mất ngủ, ngủ không sâu hay bị thức giấc nhiều lần trong đêm. Dẫn đến tác động đến cả sức khỏe và tinh thần của bạn.
- Tổn thương răng miệng: Nghiến răng khi ngủ có thể làm hư hại các lớp răng của bạn, từ men răng cho đến tủy răng. Bạn có thể bị sâu răng, viêm nướu, viêm tủy hay gãy răng. Ngoài ra, nghiến răng khi ngủ cũng có thể làm tổn thương các mô mềm trong miệng như lưỡi, má hay nướu.
- Các vấn đề về sức khỏe tổng quát: Nghiến răng khi ngủ có thể gây ra hoặc làm tăng các triệu chứng của một số bệnh lý khác như đau đầu mãn tính, đau cơ xương khớp, căng thẳng hay trầm cảm.
Cách chẩn đoán bệnh
Để chẩn đoán bệnh nghiến răng khi ngủ, bạn cần được kiểm tra bởi một bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt hoặc một bác sĩ chuyên khoa giấc ngủ. Các giai đoạn dưới đây sẽ được bác sĩ thực hiện:
- Hỏi về lịch sử bệnh lý của bạn và gia đình bạn, bao gồm các triệu chứng liên quan đến nghiến răng khi ngủ, các yếu tố gây căng thẳng hay các loại thuốc bạn đang sử dụng hoặc có thể ảnh hưởng đến nghiến răng khi ngủ.
- Kiểm tra răng miệng của bạn, bao gồm cấu trúc, hình dạng, màu sắc, độ cứng và độ nhạy của răng. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra các khớp hàm, cơ hàm và các mô mềm trong miệng của bạn để tìm kiếm các dấu hiệu của nghiến răng khi ngủ.
- Thực hiện một số xét nghiệm chức năng khớp hàm, như đo độ mở miệng, độ di chuyển của hàm và âm thanh kẹt khi mở miệng.
- Thực hiện một số xét nghiệm liên quan đến giấc ngủ, như đo hoạt động não bộ, nhịp tim, nhịp thở, áp lực không khí trong phổi và cơ bắp trong khi bạn ngủ. Bạn có thể được yêu cầu ngủ tại một phòng khám chuyên về giấc ngủ hoặc sử dụng một thiết bị theo dõi giấc ngủ tại nhà .
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Bạn nên gặp bác sĩ nếu bạn có các dấu hiệu sau:
- Bạn phát ra âm thanh ken két khi ngủ và làm phiền người ngủ cùng.
- Bạn thường xuyên bị đau đầu, đau tai, đau mặt hay đau khớp hàm khi thức dậy.
- Bạn thấy răng của bạn bị mòn, sứt mẻ, lung lay hay rụng.
- Bạn thấy miệng của bạn bị tổn thương, viêm nướu hay vết loét.
- Bạn thấy giấc ngủ của bạn không ngon và không sâu.
Nơi điều trị vấn đề nghiến răng trong giấc ngủ
Bạn có thể khám chữa bệnh nghiến răng khi ngủ tại các cơ sở y tế sau:
- Phòng khám răng hàm mặt: Đây là nơi chuyên về việc kiểm tra và điều trị các vấn đề về răng miệng, bao gồm nghiến răng khi ngủ. Bạn có thể được gặp một bác sĩ nha khoa hoặc một chuyên gia về khớp hàm .
- Phòng khám giấc ngủ: Đây là nơi chuyên về việc kiểm tra và điều trị các rối loạn giấc ngủ, bao gồm nghiến răng khi ngủ. Bạn có thể được gặp một bác sĩ chuyên khoa giấc ngủ hoặc một chuyên gia về não bộ .
- Phòng khám tâm lý: Đây là nơi chuyên về việc kiểm tra và điều trị các vấn đề về tâm lý, bao gồm căng thẳng, lo lắng hay trầm cảm. Bạn có thể được gặp một bác sĩ tâm thần hoặc một chuyên gia về tâm lý .
Các phương pháp điều trị vấn đề nghiến răng
Phương pháp chữa bệnh nghiến răng khi ngủ phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ của bệnh. Có nhiều cách khác nhau để điều trị tình trạng này, bao gồm:
Phương pháp nha khoa
Đây là phương pháp chủ yếu để điều trị nghiến răng khi ngủ. Bác sĩ nha khoa có thể sử dụng các biện pháp sau:
- Đeo mặt nạ răng: Đây là một thiết bị bằng nhựa hay cao su được đặt trên răng trên hoặc răng dưới để bảo vệ răng khỏi bị mài mòn và giảm áp lực lên khớp hàm. Bạn cần đeo mặt nạ răng khi ngủ mỗi đêm và vệ sinh nó thường xuyên .
- Điều chỉnh cắn răng: Đây là một quá trình sử dụng các công cụ như máy mài, máy khoan hay máy cạo để thay đổi hình dạng và kích thước của răng để cải thiện sự khớp nhau giữa hai hàm răng. Điều này có thể giúp giảm áp lực lên khớp hàm và cơ hàm .
- Phục hình răng: Đây là một quá trình sử dụng các vật liệu như sứ, composite hay kim loại để bọc lên hoặc thay thế các răng bị hư hại do nghiến răng khi ngủ. Điều này có thể giúp phục hồi chức năng và thẩm mỹ của răng .
Sử dụng thuốc
Đây là phương pháp hỗ trợ để điều trị nghiến răng khi ngủ. Bác sĩ có thể viết đơn cho bạn những loại thuốc sau đây:
- Thuốc giảm đau: Đây là các loại thuốc như ibuprofen, paracetamol hay aspirin có tác dụng giảm đau và viêm ở khớp hàm, cơ hàm hay răng miệng. Bạn cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc .
- Thuốc an thần: Đây là các loại thuốc như diazepam, clonazepam hay alprazolam có tác dụng làm dịu cơ bắp, giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ. Bạn cần sử dụng thuốc này theo sự chỉ định của bác sĩ và không được tự ý tăng giảm liều lượng hay ngừng sử dụng đột ngột .
- Thuốc chống trầm cảm: Đây là các loại thuốc như fluoxetine, sertraline hay paroxetine có tác dụng điều tiết hoạt động của não bộ, giảm lo lắng và trầm cảm. Bạn cần sử dụng thuốc này theo sự chỉ định của bác sĩ và không được tự ý tăng giảm liều lượng hay ngừng sử dụng đột ngột .
Các bạn có thể tham khảo những cách trị nghiến răng khi ngủ dân gian khác tại nha khoa Volcano.
Điều trị những vấn đề liên quan đến rối loạn
Đây là phương pháp nhằm khắc phục các nguyên nhân gây ra nghiến răng khi ngủ. Bạn có thể được điều trị các rối loạn sau:
- Rối loạn giấc ngủ: Bạn có thể được gặp một bác sĩ chuyên khoa giấc ngủ để được chẩn đoán và điều trị các rối loạn giấc ngủ như ngáy hay hội chứng ngưng thở khi ngủ. Bạn có thể được sử dụng các thiết bị như máy thở, máy rung hay máy tạo âm thanh để cải thiện chất lượng giấc ngủ của bạn.
- Rối loạn tâm lý: Bạn có thể được gặp một bác sĩ tâm thần hoặc một chuyên gia tâm lý để được chẩn đoán và điều trị các vấn đề về tâm lý như căng thẳng, lo lắng hay trầm cảm. Bạn có thể được hướng dẫn các phương pháp như tâm lý trị liệu, thư giãn, thiền hay thể dục để giảm bớt áp lực và cân bằng tâm trạng của bạn.
- Các bệnh lý khác: Bạn có thể được gặp một bác sĩ chuyên khoa khác để được chẩn đoán và điều trị các bệnh lý có liên quan đến nghiến răng khi ngủ, như bệnh lý về tai mũi họng, hô hấp hay tiêu hóa.
Một số phương pháp khác
Ngoài các phương pháp trên, bạn cũng có thể áp dụng một số phương pháp khác để giúp giảm nghiến răng khi ngủ, như:
- Thay đổi thói quen sinh hoạt: Bạn nên hạn chế sử dụng các chất kích thích như cafein, nicotine, thuốc lá hay ma túy, đặc biệt là vào buổi tối. Bạn cũng nên tránh xem các chương trình hay đọc các sách kích động hay gây căng thẳng trước khi đi ngủ. Bạn nên tạo cho mình một môi trường ngủ thoải mái, yên tĩnh và tối.
- Thực hiện các bài tập cho răng miệng: Bạn có thể làm một số bài tập đơn giản để giãn cơ và khớp hàm, như mở miệng rộng, xoay hàm sang trái và phải, đẩy hàm về phía trước và sau hay nhai kẹo cao su không đường. Bạn nên làm các bài tập này vào buổi sáng và buổi tối để giảm căng cơ và đau khớp.
- Sử dụng các vật liệu tự nhiên: Bạn có thể sử dụng một số vật liệu tự nhiên có tác dụng làm dịu và bảo vệ răng miệng, như dầu dừa, dầu bạc hà, dầu oải hương hay lá trầu không. Bạn có thể xoa nhẹ các vật liệu này lên răng hay nướu hoặc súc miệng với chúng để giảm viêm và ngăn ngừa sâu răng.
Biện pháp phòng ngừa
Để phòng ngừa bệnh nghiến răng khi ngủ, bạn có thể làm theo các biện pháp sau:
- Chăm sóc răng miệng: Bạn nên đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng và súc miệng với nước muối hoặc nước súc miệng. Đều đặn đi khám nha khoa để kiểm tra và điều trị các vấn đề về răng miệng cũng là điều bạn nên làm.
- Giải quyết căng thẳng: Bạn nên tìm ra nguyên nhân gây ra căng thẳng cho bạn và cố gắng giải quyết nó một cách hiệu quả. Bạn cũng nên tìm những cách để thư giãn và xả stress, như nghe nhạc, đọc sách, làm việc thiện nguyện hay nói chuyện với người thân và bạn bè.
- Cải thiện chế độ ăn uống: Bạn nên ăn đủ các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt là các loại thực phẩm có chứa canxi, magiê, vitamin C và vitamin B. Bạn cũng nên tránh ăn quá nhiều đồ ngọt, chua hay cay, vì chúng có thể gây kích ứng cho răng và nướu.
- Tập thể dục thường xuyên: Bạn nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, với các bài tập như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hay đạp xe. Tập thể dục có thể giúp bạn cải thiện sức khỏe tổng quát, giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ.
Tóm lại, nghiến răng khi ngủ là một chứng rối loạn vận động trong giấc ngủ có thể gây ra nhiều biến chứng cho răng miệng, khớp hàm và sức khỏe tổng quát. Bạn nên gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời nếu bạn có các dấu hiệu của bệnh này. Bạn cũng nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc bản thân để giảm nghiến răng khi ngủ. Nếu bạn có thắc mắc nào cần giải đáp có thể tham khảo những thông tin khác tại website của Nha Khoa uy tín Volcano. Chúc bạn sức khỏe và hạnh phúc!
