Đất nước Hà Lan không chỉ nổi tiếng với những cánh đồng hoa tulip, mà còn thu hút du khách thập phương với bộ sưu tập cối xay gió lịch sử ở Zaanse Schans.
Làng Zaanse Schans nằm bên bờ sông Zaan, cách thủ đô Amsterdam 15 km về phía tây bắc. Tại đây có 8 chiếc cối xay gió cổ hiện vẫn đang hoạt động. Dù là đều dùng năng lượng gió, nhưng mỗi cối xay có công dụng khác nhau:
1. De Huisman (Kỵ sĩ ): xí nghiệp xay các loại bột gia vị.
2. De Gekroonde Poelenburg (Poelenburg đăng quang): xí nghiệp cưa xẻ gỗ.
3. De Kat (Con Mèo): xí nghiệp sản xuất bột màu phẩm nhuộm.
4. De Zoeker (Người tìm kiếm): xí nghiệp sản xuất dầu từ nghiền ép hạt.
5. Het Jonge Schaap (Con cừu nhỏ): xí nghiệp xẻ gỗ.
6. De Bonte Hen (Con gà đốm): xí nghiệp nghiền hạt ép dầu.
Ở giữa Het Jonge Schaap và De Bonte Hen là hai cối xay gió tư nhân:
7. De Os (Con Bò): xí nghiệp ép dầu.
8. Het Klaverblad (Cỏ bốn lá): xí nghiệp cưa.
Zaanse Schans với cối xay gió Verfmolen De Kat và De Gekroonde Poelenburg. Ảnh chụp từ vườn của Tòa Thị Chính thị trấn Zaandijk, bên sông Zaan, phía đối diện với Zaanse Schans.
Vùng Zaanse Schans mở cửa quanh năm. Từ đầu tháng 8/2009, du khách đến Zaanse Schans không còn phải đi phà qua sông Zaan nữa, mà được dạo bước trên cây cầu Juliana, nối thị trấn cổ Zaandijk với làng Zaanse Schans. Một điểm khá thú vị khi đến nơi đây là có dịp dừng bước giữa cầu và được chứng kiến chiếc cầu mở ra để những con thuyền bơi qua.
Cầu Juliana (Julianabrug) bắc qua sông Zaan đang mở ra.
Đứng trên cầu Juliana, khách sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh tuyệt đẹp: phía bên phải sông Zaan là những cối xay gió nổi tiếng, bên trái sông là những ngôi nhà ốp gỗ sơn màu xanh với cửa sổ và mái nhà viền màu trắng rất đặc trưng của vùng Zaanstad.
Sông Zaan chụp từ cầu Juliana, bên phải là Zaanse Schans, bờ bên trái là thị trấn Zaandijk.
Zaanse Schans chụp từ cầu Juliana. Các cối xay gió trên ảnh từ trái sang phải: Con Cừu nhỏ, Người tìm kiếm, Con Mèo, Poelenburg đăng quang và Kỵ sĩ.
Khách có thể vào thăm tự do cối xay De Huisman, mở cửa hàng ngày, được chứng kiến tận mắt chiếc bánh xe khổng lồ được quay bằng sức gió, rồi trèo lên tầng trên và ra ban công ngắm mái nhà lợp sậy và cánh quạt khổng lồ quay nhờ sức gió. Tham quan những cối xay gió khác thì phải mua vé và cần xem lịch ngày mở cửa.
Bánh xe cối xay gió De Huisman đang nghiền các loại hạt.
Đứng ở ban công cối xay ngắm dòng sông Zaan.
Mái nhà lợp sậy với cánh quạt khổng lồ quay nhờ sức gió.
Dầu thu hoạch được sau khi ép.
Toàn cảnh một chiếc cối xay gió.
Cối xay De Gekroonde Poelenburg và cầu Juliana bắc qua sông Zaan, nối Zaanse Schans với thị trấn Zaandijk.
Bên cạnh những cối xay gió khổng lồ mà rất đáng yêu, du khách lữ hành còn có dịp tham quan bảo tàng Zaans và đặc biệt là được tận mắt ngắm những nghệ nhân chế tạo guốc gỗ đủ màu sắc, kích cỡ. Khách có dịp đặt mua các đồ lưu niệm theo ý thích tại các xưởng sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ, mua rượu, pho mát và bán mì được chế biến tại chỗ.
Chiếc giày gỗ khổng lồ ở khu bảo tàng Zaanse Schans. Hầu như du khách nào cũng chụp ảnh với nó, còn trẻ nhỏ thì thích trèo leo hoặc chui cả vào trong giày.
Đôi hoa tay hình cối xay gió được sản xuất theo lựa chọn của du khách tại xưởng đồ thủ công mỹ nghệ ở Zaanse Schans.
Với du khách không có đi bằng xe riêng, có thể tới thăm Zaanse Schans bằng tàu hỏa (từ ga trung tâm thành phố Amsterdam chỉ mất khoảng 15 phút là tới ga Koog Zaandijk rồi đi bộ tiếp khoảng 15 phút là đến) hay bằng xe buýt (xe buýt đi từ ga trung tâm Amsterdam và đỗ ngay trước cửa bảo tàng Zaanse Schans, khoảng 45 phút). Nhưng rất nhiều du khách chọn đén thăm Zaanse Schans bằng xe đạp. Xe đạp rất dễ dàng thuê ở Amsterdam giá khá rẻ. Mà di xe đạp thì có thể dừng chân ở bất cứ nơi nào, tận hưởng những giây phút thanh bình khi ngắm những cánh đồng cỏ xanh mướt với những đàn bò, dê, cừu ung dung gặm cỏ, những dòng kênh với những đàn thủy cầm bơi lội, qua những dãy phố với những ngôi nhà cổ sơn xanh của vùng Zaanstadt.
Du ngoạn Zaanse Schans trên xe đạp: thăm cối xay gió, những cánh đồng nơi lũ bò, dê và cừu ung dung gặm cỏ, đàn thủy cầm tung tăng bơi trên dòng kênh xanh.
